แมลงวันลาย ( Hermetia illucens L.) หรือ Black Soldier Fly เป็นแมลงที่ไม่เป็นพาหะนำโรค ไม่เป็นศัตรูพืชและไม่ก่อให้เกิดความรำคาญต่อชุมชน สามารถพบได้ทั่วไปในสภาพภูมิอากาศเขตร้อนและเขตอบอุ่น เมื่อตัวเต็มวัยจะมีลักษณะภายนอกคล้ายตัวต่อ ลำตัวมีสีดำ มีสีขาวให้เห็นชัดเจนที่ปลายขาทุกคู่
แมลงวันลายสามารถเจริญได้ที่อุณหภูมิระหว่าง 10- 45 องศาเซลเซียส แมลงวันลายมีการแพร่กระจายได้มากในเดือนเมษายน ถึง เดือนพฤศจิกายน โดยในเดือนเมษายนหนอนแมลงวันลายมีปริมาณน้อยและเพิ่มปริมาณมากที่สุดในช่วงเดือนพฤษภาคมและเดือนสิงหาคม เป็นช่วงฤดูฝนมีปริมาณน้ำฝนมากกว่าช่วงอื่นๆ และค่อยๆ ลดปริมาณลงในช่วงปลายฤดูฝน
วงจรชีวิตของแมลงวันลาย
แบ่งเป็น 5 ระยะ คือ
- ระยะไข่ 3-4 วัน
- ระยะตัวหนอน 14-18 วัน
- ระยะก่อนเข้าดักแด้
- ระยะดักแด้ 10-15 วัน
- ตัวเต็มวัยเพียง 3-4 วัน
ข้อแตกต่าง ระหว่าง แมลงวันลาย กับ แมลงวันบ้าน
| แมลงวันลาย (Black soldier fly) | แมลงวันบ้าน (House Fly) | |
 |
 |
|
| ในระยะไข่ | 3- 4 วัน | 1 วัน |
| ระยะตัวหนอน | 14 – 18 วัน | 5-14 วัน |
| ระยะดักแด้ | 10 – 15 วัน | 3-10 วัน |
| ตัวเต็มวัย | 3 – 4 วัน | 21- 28 วัน |
เราจะเห็นว่า ระยะตัวหนอน แมลงวันลาย มากกว่า แมลงวันบ้าน ทำให้ช่วยย่อยวัตถุอินทรีย์ได้มากกว่า และที่สำคัญ ระยะตัวเต็มวัย แมลงวันลายมีอายุสั้นกว่า แมลงวันบ้าน ดังนั้น เราจะเห็นตัวแมลงวันลายในช่วง 3- 4 วันเท่านั้น ซึ่งต่างจากแมลงวันบ้านที่จะก่อความรำคาญให้เราได้นาน ถึง เกือบ 1 เดือน
จากการศึกษาวิจัยพบว่า แมลงวันลาย สามารถควบคุมแมลงวันทั่วไปได้ โดยการปล่อยสารยับยั่งการวางไข่ ทำให้แมลงวันทั่วไปไม่เข้ามาใกล้อาณาเขต
ประโยชน์ของแมลงวันลาย
ใช้หนอนแมลงวันลายกินซากและช่วยย่อยสลายอินทรีย์วัตถุ เพราะหนอนแมลงวันลายมีพฤติกรรมในการกินอาหารได้มากถึง 25-500 มิลลิกรัมต่อวัน เพื่อสะสมไขมันและโปรตีนไว้เป็นพลังงานในการดำรงชีวิตและสืบพันธุ์ เพราะในระยะโตเต็มวัยจะไม่กินอาหาร
การใช้หนอนแมลงวันลายย่อยสลายเศษซากอาหารอินทรีย์วัตถุ เช่นผัก ผลไม้ อาหารเหลือ ช่วยให้การกำจัดขยะอินทรีย์มีประสิทธิภาพมากขึ้น และเนื่องจากหนอนแมลงวันลายกินอาหารสะสมเป็นจำนวนมาก เมื่อทำการศึกษาพบว่า ตัวหนอนแมลงวันลายมีคุณค่าทางโภชนาการสูง พบว่ามีโปรตีน 42% , ไขมัน 35% ,พลังงาน 2,900 กิโลแคลลอรี่ต่อกิโลกรัม กรดอะมิโนและธาตุอาหารอื่นๆ จึงเป็นที่สนใจในวงการอุตสาหกรรมอาหารสัตว์ เช่น เป็นอาหารไก่ ปลา หรือ หมู
ประโยชน์ทางตรง และทางอ้อมของแมลงวันลายมีดังนี้
- ลดค่าใช้จ่ายสำหรับอาหารสัตว์
- ลดค่าใช้จ่ายในการกำจัดขยะอินทรีย์
- รายได้จากการเผยแพร่องค์ความรู้ในการศึกษาดูงานและขายคู่มือ
- สร้างรายได้เป็นอาชีพเสริมเกษตร/ผู้ด้อยโอกาส/ลดค่า ปชส.
- ลดการเกิดภาวะโลกร้อน
- ลดผลกระทบสิ่งแวดล้อมจากการกำจัดขยะอินทรีย์ไม่ถูกหลักสุขาภิบาล
- พัฒนาอาชีพเสริมสำหรับเกษตรกร/ผู้ด้อยโอกาส
- สอดคล้องกับนโยบายของรัฐบาล ในประเด็น BCG in Action BCG in Action/Zero Waste ที่มุ่งเน้นไปที่แหล่งโปรตีนทางเลือกใหม่จากแมลง และการนำของเสียกลับมาใช้ใหม่
- ยึดหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
CR:
https://www.lib.ku.ac.th/2019/index.php/research-support/info-deedee/1291-hermetiaillucens
https://www.marang168.com
